Vegetación y Paisaje Vegetal ibéricos

Vegetation and landscape in the Iberian Peninsula



I. VEGETACIÓN DE ESPAÑA EN FOTOS NOMBRES Y SINECOLOGÍA DE LAS COMUNIDADES VEGETALES

ADVERTENCIA: Cualquier enlace a las fotografías deberá incluir cita del blog y del autor (c) AV Pérez Latorre 2012
ADVICE: any reference to the photgraphs must include this blog and author ((c) AV Pérez Latorre 2012) cited.

II. LA REGENERACIÓN POSTFUEGO EN SIERRA ALPUJATA TRAS EL INCENDIO DE LA COSTA DEL SOL (MÁLAGA)

Ia.  Estado de la regeneración en 2012

Ib. Estado de la regeneración en Julio de 2013


[Para buscar en esta página utiliza "control-f" y escribe lo que buscas]


I. VEGETACIÓN DE ESPAÑA EN FOTOS, NOMBRES Y SINECOLOGÍA DE LAS COMUNIDADES VEGETALES


En este apartado se pueden encontrar asociaciones y comunidades vegetales, agrupadas por su fisionomía, ecomorfología y hábitat, con su nombre vernáculo y fitosociológico.

Vegetation of Spain. Here you can find some photographs and ecological information on plant communities from different habitats, most of them from Andalusia.

ADVERTENCIA: Cualquier enlace a las fotografías o al texto expuesto, deberá incluir la cita del blog y del autor: A. V. Pérez Latorre 2012. 


Varias fotos son de la sorprendente Sierra de Cártama (Málaga). Podéis ampliar las maravillas fitocenológicas de dicha sierra en: "El Blog de Flora y Paisaje Vegetal de la Sierra de Cártama" de Noelia Hidalgo Triana: http://floracartama.blogspot.com.es/p/introduccion_15.html


ÍNDICE

I. BOSQUES
 I. A. BOSQUES MEDITERRÁNEOS DE QUERCUS (clase Quercetea ilicis)
1.      Smilaci mauritanicae-Quercetum rotundifoliae quercetosum suberis
2.      Paeonio coriaceae-Quercetum rotundifoliae
3.      Adenocarpo decorticantis-Quercetum rotundifoliae
4.      Teucrio baetici-Quercetum suberis
5.      Myrto communis-Quercetum suberis
6.      Adenocarpo decorticantis-Quercetum rotundifoliae quercetosum suberis
7.      Tamo communis-Oleetum sylvestris var. de Pistacia terebinthus
 I. B. BOSQUES CADUCIFOLIOS Y MARCESCENTES (clase Querco-Fagetea)
8.      Vinco difformis-Quercetum fagineae
9.      Adenocarpo decorticantis-Quercetum pyrenaicae
10.  Daphno laureolae-Aceretum granatensis
11.  Daphno latifoliae-Aceretum granatensis quercetosum alpestris
12.  Galio rotundifolii-Fagetum sylvaticae
13.  Sorbo torminalis-Quercetum pyrenaicae
14.  Luzulo forsteri-Quercetum pyrenaicae
15.  Pistacio terebinthi-Quercetum broteroi
 I. C. BOSQUES DE RIBERA (clase Salici-Populetea nigrae)
16.  Scrophulario scorodoniae-Alnetum glutinosae
17.  Ficario ranunculoides-Fraxinetum angustifoliae
 I. D. FORMACIONES DE RAMBLAS (clase Nerio-Tamaricetea)
18.  Rubo ulmifolii-Nerietum oleandri
19.  Erico terminalis-Nerietum oleandri
20.  Imperato cilindricae-Scirpetum holoschoeni
XX. Polygono equisetiformis-Tamaricetum africanae
 I.E. BOSQUES DE CONÍFERAS  (clase Vaccinio-Piceetea/Pino-Juniperetea)
21.  Bunio macucae-Abietetum pinsapo
22.  Paeonio broteri-Abietetum pinsapo
23.  Rhododendro ferruginei-Pinetum uncinatae
 I.F. FORMACIONES ARBOLADAS DE CONÍFERAS MEDITERRÁNEAS (clase Quercetea ilicis)
24.  Rhamno myrtifolii-Juniperetum phoeniceae con Pinus pinaster
25.  Abieto pinsapo-Juniperetum phoeniceae pinetosum halepensis
26.  Querco cocciferae-Pinetum pinastri
27.  Rhamno myrtifolii-Juniperetum phoeniceae abietetosum pinsapo
28.  Comunidad de Pinus halepensis y Buxus balearica
29.  Pino halepensis-Juniperetum phoeniceae
30.  Asparago horridi-Juniperetum turbinatae pinetosum halepensis

II. FORMACIONES ARBUSTIVAS
 II. A. DE GIMNOSPERMAS DE ALTA MONTAÑA (Vaccinio-Piceetea abietis)
31.  Genisto versicoloris-Juniperetum alpinae
32.  Abieto pinsapo-Juniperetum sabinae
 II. B. DE PLANIFOLIOS MEDITERRÁNEOS DE HOJA PERENNE (Pistacio-Rhamnetalia alaterni)
33.  Phyllireo angustifoliae-Arbutetum unedonis
34.  Phyllireo angustifoliae-Arbutetum unedonis viburnetosum tini
35.  Phyllireo latifoliae-Pistacietum terebinthi
 II. C. DE PLANIFOLIOS DE HOJA CADUCA (Rhamno-Prunetea spinosae)
36.  Lonicero hispanicae-Rubetum ulmifolii
 II. D. ESCOBONALES Y RETAMALES (clase Cytisetea scopario-striatii)
37.  Cytiso reverchonii-Adenocarpetum decorticantis
 II. E. GIMNOSPERMAS ARBUSTIVAS. SABINARES Y ENEBRALES (clase Quercetea licis)
38.  Osyrio quadripartitae-Juniperetum turbinatae
39.  Asparago horridi-Juniperetum turbinatae

III. MATORRALES
 III. A. MATORRALES SERPENTINÍCOLAS (clase Cisto-Lavanduletea)
40.  Digitali laciniatae-Halimietum atriplicifolii
41.  Genisto lanuginosae-Cistetum populifolii
 III. B. JARALES (clase Cisto-Lavanduletea)
42.  Lavandulo-Genistetum equisetiformis cistetosum laurifolii
43.  Comunidad de Cistus monspeliensis
 III. C. MATORRALES DOLOMITÍCOLAS (clase Cisto-Micromerietea/Rosmarinetea officinalis)
44.  Cisto clusii-Ulicetum rivasgodayanii lavanduletosum lanatae
45.  Hippocrepido eriocarpae-Pterocephaletum spathulatae
46.  Galio baetici-Thymetum granatesis
47.  Lavandulo lanatae-Ulicetum baetici
 III. D. MATORRALES CALCÍCOLAS (clase Cisto-Micromerietea/Rosmarinetea officinalis)
48.  Genisto umbellatae-Chronanthetum biflori
49.  Cytiso plumosi-Ulicetum baetici
 III. E. MATORRALES XEROACÁNTICOS DE ALTA MONTAÑA (clase Cisto-Micromerietea / Rosmarinetea officinalis)
50.  Comunidad silicícola de Erinacea anthyllis
51.  Festuco segimonensis-Erinaceetum anthyllidis
52.  Astragalo nevadensis-Bupleuretum spinosi

IV. PASTIZALES, HERBAZALES, FORMACIONES PERENNES DE GRAMÍNEAS
 IV. A. ANUALES y de bulbosas (clase Tuberarietea guttatae)
53.  Trifolio cherlerii-Plantaginetum bellardii anthoxantetosum ovati
54.  Comunidad de Iberis pectinata y Erodium pilosum
55.  Medicagini rigidulae-Aegylopetum geniculatae
56.  Scillo autumnale-Ranunculetum bullati
 IV. B. MAJADALES (clase Poetea bulbosae)
57.  Comunidad de Hieracium pilosella y Poa bulbosa
58.  Thrincio hispidae-Poetum bulbosae
 IV. C. ESPARTALES, LASTONARES, FENALARES, CERRILLARES  MEDITERRÁNEOS (clase Lygeo sparti-Stipetea tenacissimae)
59.  Comunidad de Stipa tenacissima
60.  Helictotricho filifolii-Festucetum scariosae
61.  Dactylo hispanicae-Festucetum scariosae
 IV. D. LASTONARES DE ALTA MONTAÑA (clase Caricetea curvulae)
62.  Arenario amabilis-Festucetum indigestae
 IV. E.  HERBAZALES PERENNES DE SUELOS TEMPORALMENTE HÚMEDOS (clase Festuco-Brometea)
63.  Comunidad de Catananche coerulea y Brachypodium phoenicoides

V. VEGETACIÓN RUPÍCOLA, DE GLERAS Y TALUDES, DE MUROS Y DE TOBAS
 V. A. RUPÍCOLAS (clase Asplenietea trichomanis y clase Petrocoptido-Sarcocapnetea)
64.  Rupicapnetum decipientis
65.  Sarcocapnetum baeticae
66.  Linario anticariae-Centaureetum clementei
67.  Asplenio corunnensis-Saxifragetum gemmulosae
 V. B. GLERAS Y TALUDES (clase Phagnalo-Rumicetea indurati)
68.  Anthyllido plumosae-Andryaletum ramossisimae
 V. C. VEGETACIÓN DE MUROS (clase Parietarietea judaicae)
69.  Umbilicetum rupestri-neglecti
 V. D. TOBAS Y REZUMADEROS (clase Adiantetea capilli-veneris)
70.  Trachelio caerulei-Adiantetum capilli-veneris
V. E. TALUDES Y REPISAS TERROSAS (clase Anomodonto-Polypodietea)
XX.  Polypodietum serrati

VI. VEGETACIÓN ACUÁTICA Y HELOFÍTICA DE AGUAS DULCES
 VI. A. CAÑAVERALES, CARRIZALES, ENEALES (clase Phragmito-Magnocaricetea)
71.  Apietum nodiflori
72.  Oenanthetum crocatae
 VI. B. HERBAZALES Y JUNCALES HIDRÓFILOS (clase Molinio-Arrhenatheretea)
73.  Holoschoenetum vulgaris
74.  Ranunculo macrophylli-Juncetum inflexi
75.  Molinio caeruleae-Ericetum erigenae
76.  Parietario judaicae-Equisetetum ramossisimae
77.  Elymo repentis-Phalaridetum coreulescentis facies de Narcissus pseudonarcissus subsp. nevadensis
78.  Elymo repentis-Phalaridetum coreulescentis
 VI. C. NANOJUNCALES (Isoeto-Nanojuncetea)
79.  Lythro juncei-Cyperetum fuscae
80.  Comunidad de Juncus buffonius
 VI. D. BORREGUILES Y CERVUNALES (clase Nardetea strictae), TURBERAS (clase Oxycocco-Sphagnetea)
81.  Turberas nevadenses oromediterráneas silicícolas de Sphagnum
 VI. E. VEGETACIÓN HIDRÓFITA FLOTANTE Y ENRAIZADA (clase Potametea)
82.  Ranunculetum tripartiti

VII. VEGETACIÓN RUDERAL Y ARVENSE
 VII. A. PASTIZALES ARVENSES
 VII. B. PASTIZALES RUDERALES Y VIARIOS (Clase Stellarietea mediae)
83.  Anacyclo radiati-Hordeetum leporini
84.  Comunidad basal de la alianza Echio plantaginei-Galacition tomentosae
85.  Resedo albae-Chrysanthemetum coronarii cladanthetosum arabici
 VII. C. CARDALES (clase Artemisietea vulgaris)
86.  Carduo bourgaeani-Sylibetum mariani
 VII. D. HERBAZALES ESCIONITRÓFILOS (clase Galio-Urticetea)
87.  Urtico dioicae-Sambucetum ebuli

VIII. VEGETACIÓN DE SALADARES Y MARISMAS 

IX. VEGETACIÓN DE DUNAS Y ACANTILADOS MARINOS
IX. A. PLAYAS Y DUNAS (Clase Ammophiletea)
88.  Loto cretici-Ammophiletum australis
89.  Loto cretici-Crucianelletum maritimae
 IX. B. ACANTILADOS MARINOS (Clase Crithmo-Limonietea)
90.  Crithmo maritimi-Limonietum malacitani

X. DEHESAS Y CULTIVOS
 X. A. DEHESAS
91.  Dehesa de roble melojo (Quercus pyrenaica)
 X. B. CULTIVOS ARBÓREOS
92.  Castañar de Castanea sativa
93.  Cerezal de Prunus avium
94.  Olivar de Olea europea
95.  Almendral de Prunus dulcis
 X. C. CULTIVOS ARBUSTIVOS Y LEÑOSOS
96.  Viñedo de Vitis vinifera
 X. D. CULTIVOS HERBÁCEOS

97.  Cultivo de Habas (Vicia faba)


I. BOSQUES


I. A. BOSQUES MEDITERRÁNEOS DE QUERCUS (clase Quercetea ilicis)

Encinares (Quercus rotundifolia)

Encinar con alcornoques termomediterráneo silicícola de las Cordilleras Béticas y el Valle del Guadalquivir
Smilaci mauritanicae-Quercetum rotundifoliae quercetosum suberis
(Santi Petri, Almogía, Málaga)

Encinar mesomediterráneo basófilo de las Cordilleras Béticas
Paeonio coriaceae-Quercetum rotundifoliae
(Sierra de Gibalto, Loja, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012

Encinar meso-supramediterráneo silicícola de las Cordilleras Béticas
Adenocarpo decorticantis-Quercetum rotundifoliae 
(Sierra de Tejeda, Sedella, Málaga)

Alcornocales (Quercus suber)

Alcornocal termo-mesomediterráneo silicícola de las serranías de Ronda y Cádiz
Teucrio baetici-Quercetum suberis
(El Madroñal, Benahavís, Málaga)

Alcornocal termomediterráneo silicícola del SW de la Península Ibérica y la Península Tingitana (Marruecos)
Myrto communis-Quercetum suberis
(El Alcornocal, Casarabonela, Málaga)

Alcornocal mesomediterráneo silicícola nevadense, alpujarreño y almijarense
Adenocarpo decorticantis-Quercetum rotundifoliae quercetosum suberis
(El Alcázar, Alcaucín, Málaga)

Acebuchales (Olea europaea var. sylvestris)

Acebuchal meso-termomediterráneo calcícola y subrupícola de las serranías de Ronda y Antequera
Tamo communis-Oleetum sylvestris var. de Pistacia terebinthus
(Peña de los Enamorados, Antequera, Málaga)


I. B. BOSQUES CADUCIFOLIOS Y MARCESCENTES (clase Querco-Fagetea)

Quejigal mesomediterráneo basófilo de la Cordillera Torcalense y Subbéticas cordobesas
Vinco difformis-Quercetum fagineae

(Sierra de Gibalto, Loja, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012

(Sierra de Sabar, Alfarnatejo, Málaga)

(El Hondonero, Villanueva del Rosario, Málaga)

Robledal supramediterráneo silicícola tejedense, almijarense y nevadense
Adenocarpo decorticantis-Quercetum pyrenaicae
(Sierra Tejeda, Alhama, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012


Aceral supramediterráneo basófilo bético
Daphno laureolae-Aceretum granatensis
(Sierra Tejeda, Alhama, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012

Quejigal supramediterráneo basófilo del sector Rondeño
Daphno latifoliae-Aceretum granatensis quercetosum alpestris
(Sierra de las Nieves, Yunquera, Málaga)

Hayedo supramediterráneo silicícola del sistema Ibérico
Galio rotundifolii-Fagetum sylvaticae
(Sierra de Urbión, La Rioja) (c) AV Pérez Latorre 2012

Robledal meso-supramediterráneo silicícola luso-extremadurense
Sorbo torminalis-Quercetum pyrenaicae
(Sierra de Tentudía, Calera de León, Cáceres) (c) AV Pérez Latorre 2013


Robledal supramediterráneo silicícola centroibérico
Luzulo forsteri-Quercetum pyrenaicae
(Sierra de Tormantos, Garganta la Olla, Cáceres) (c) AV Pérez Latorre 2013

Quejigal mesomediterráneo silicícola centroibérico
Pistacio terebinthi-Quercetum broteroi
(Sierra Madrona, Brazatortas, Ciudad Real) (c) AV Pérez Latorre 2013





I. C. BOSQUES DE RIBERA (clase Salici-Populetea nigrae)

Alisedas centroibéricas silicícolas meso-termomediterráneas
Scrophulario scorodoniae-Alnetum glutinosae
(La Vera, Garganta la Olla, Cáceres) (c) AV Pérez Latorre 2013

Fresnedas ibéricas meso-termomediterráneas
Ficario ranunculoides-Fraxinetum angustifoliae
(río Guadiaro, Benaoján, Málaga)


I. D. FORMACIONES DE RAMBLAS (clase Nerio-Tamaricetea)

D.1. Adelfares
Adelfares suribéricos con zarzamoras
Rubo ulmifolii-Nerietum oleandri
(Sierra de Cártama, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

Adelfares magnesícolas-dolomitícolas con brezos
Erico terminalis-Nerietum oleandri
(Río Higuerón, Frigiliana, Málaga)

D. 2. Ciscales y carricerales
Ciscales de graveras húmedas removidas
Imperato cilindricae-Scirpetum holoschoeni
(río Guadalmina, Benahavís, Málaga)

D. 3. Tarajales
Tarajales de borde de lagunas salobres
Polygono equisetiformis-Tamaricetum africanae
(río Guadalhorce, Málaga)


I. E. BOSQUES DE CONÍFERAS  (clase Vaccinio-Piceetea/Pino-Juniperetea)

Pinsapares (Abetales) serpentinícolas endémicos bermejenses
Bunio macucae-Abietetum pinsapo
(Sierra Bermeja, Genalguacil, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

Pinsapares (Abetales) calcícolas endémicos rondenses
Paeonio broteri-Abietetum pinsapo
(Sierra de las Nieves, Yunquera, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

(Sierra de las Nieves, Yunquera, Málaga)

Pinares de pino negro subalpinos pirenaicos
Rhododendro ferruginei-Pinetum uncinatae
(Aigües Tortes, Espot, Lérida) (c) AV Pérez Latorre 2012


I. F. FORMACIONES ARBOLADAS DE CONÍFERAS MEDITERRÁNEAS  (clase Quercetea ilicis)

Pinares negrales (resineros) - sabinares  dolomitícolas de la provincia Bética
Rhamno myrtifolii-Juniperetum phoeniceae con Pinus pinaster

(Sierra de Almijara, Cómpeta, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

(Sierra de Játar, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012

Sabinares morunos calcícolas y dolomitícolas de la provincia Bética
Rhamno myrtifolii-Juniperetum phoeniceae
(Peñón de Ronda, El Burgo, Málaga)

Sabinares morunos  con pinsapos y pinos carrascos, calcícolo-dolomitícolas mesomediterráneos del sector Rondeño
Abieto pinsapo-Juniperetum phoeniceae pinetosum halepensis
(Cañada del Saucillo, Yunquera, Málaga)

Pinares negrales (resineros) serpentinícolas de las sierras peridotíticas malagueñas
Querco cocciferae-Pinetum pinastri
(Los Reales de Sierra Bermeja, Estepona, Málaga)

Sabinares con pinsapos meso-supramediterráneos basófilos rondenses
Rhamno myrtifolii-Juniperetum phoeniceae abietetosum pinsapo
(Sierra de las Nieves, Yunquera, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

Pinares carrascos con boj de baleares termomediterráneos dolomitícolas almijarenses
Comunidad de Pinus halepensis y Buxus balearica
(río Higuerón, Frigiliana, Málaga)

Pinares carrascos con sabina moruna termo-mesomediterráneos dolomitícolas rondeños y almijarenses
Pino halepensis-Juniperetum phoeniceae

(Valle del río Turón, El Burgo, Málaga)

(Cañada de Huarte, Yunquera, Málaga)

Sabinares con pinos carrascos termomediterráneos basófilos relictos suribéricos
Asparago horridi-Juniperetum turbinatae pinetosum halepensis
(El Almorchón, Ardales, Málaga)

II. FORMACIONES ARBUSTIVAS


II. A. DE GIMNOSPERMAS DE ALTA MONTAÑA (Vaccinio-Piceetea abietis)

Enebral-sabinares oromediterráneos silicícolas nevadenses
Genisto versicoloris-Juniperetum alpinae
(Barranco de San Juan, Sierra Nevada, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012 

Piornales oromediterráneos silicícolas nevadenses de Genista versicolor
(Barranco de San Juan, Sierra Nevada, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012 

Enebral-sabinares oromediterráneos calcícolas rondeños
Abieto pinsapo-Juniperetum sabinae
(Sierra de las Nieves, Yunquera, Málaga)


II. B. DE PLANIFOLIOS MEDITERRÁNEOS DE HOJA PERENNE (Pistacio-Rhamnetalia alaterni)

Madroñales termo-mesomediterráneos suribéricos
Phyllireo angustifoliae-Arbutetum unedonis
(Puerto de Niefla, Brazatortas, Ciudad Real) (c) AV Pérez Latorre 2013

Phyllireo angustifoliae-Arbutetum unedonis viburnetosum tini
(Montes de Málaga, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2013

Terebintales (Cornicabrales) mesomediterráneos suribéricos karsticícolas
Phyllireo latifoliae-Pistacietum terebinthi
(Valle de Lifa, Ronda, Málaga)

II. C. DE PLANIFOLIOS DE HOJA CADUCA (Rhamno-Prunetea spinosae)

Zarzales mesomediterráneos del SW ibérico
Lonicero hispanicae-Rubetum ulmifolii
(Benalauría, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

II. D. ESCOBONALES Y RETAMALES (clase Cytisetea scopario-striatii)

Escobonales silicícolas meso-supramediterráneos béticos
Cytiso reverchonii-Adenocarpetum decorticantis
(Sierra Tejeda, Alhama, Granada)  (c) AV Pérez Latorre 2012


II. E. GIMNOSPERMAS ARBUSTIVAS. SABINARES Y ENEBRALES (clase Quercetea ilicis)


Sabinares termomediterráneos psammófilos suribéricos
Osyrio quadripartitae-Juniperetum turbinatae
(Cabopino, Marbella, Málaga)

Sabinares termomediterráneos basófilos relictos suribéricos
Asparago horridi-Juniperetum turbinatae
(Sierra de Huma, Antequera, Málaga)

Sabinares con algarrobos termomediterráneos relictos suribéricos
Osyrio quadripartitae-Juniperetum turbinatae ceratonietosum siliquae
(Garganta del Guadalmina, Benahavís, Málaga)


III. MATORRALES


III. A. MATORRALES SERPENTINÍCOLAS (clase Cisto-Lavanduletea)

Jaguarzales serpentinícolas bermejenses
Digitali laciniatae-Halimietum atriplicifolii
(Sierra Bermeja, Estepona, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

Jaral-brezales serpentinícolas ombrófilos bermejenses
Genisto lanuginosae-Cistetum populifolii

(Sierra Bermeja, Estepona, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

(Sierra Palmitera, Igualeja, Málaga)

III. B. JARALES (clase Cisto-Lavanduletea)

Jarales de jara laurifolia silicícolas supra-mesomediterráneos almijaro-tejedenses
Lavandulo-Genistetum equisetiformis cistetosum laurifolii
(El Robledal, Alhama de Granada)

Jarales de jaguarzo negro, silicícolas, mesomediterráneos rondeños
Comunidad de Cistus monspeliensis
(El Navasillo, Parauta, Málaga)

III. C. MATORRALES DOLOMITÍCOLAS (clase Cisto-Micromerietea/Rosmarinetea officinalis)

Aulagares dolomitícolas mesomediterráneos almijarenses
Cisto clusii-Ulicetum rivasgodayanii lavanduletosum lanatae
(Sierra de Játar, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012

Tomillares dolomitícolas supramediterráneos almijarenses
Hippocrepido eriocarpae-Pterocephaletum spathulatae
(Sierra de Játar, Alhama, Granada)

Tomillares dolomitícolas supramediterráneos rondeños
Galio baetici-Thymetum granatesis
(Sierra de Alcaparaín, Carratraca, Málaga)

Aulagares dolomitícolas mesomediterráneos rondeños
Lavandulo lanatae-Ulicetum baetici

(Puerto Coronas, Tolox, Málaga)

(El Grajo, Sierra de Alcaparaín, Casarabonela, Málaga)

III. D. MATORRALES CALCÍCOLAS (clase Cisto-Micromerietea/Rosmarinetea officinalis)

 Matorrales basófilos termo-mesomediterráneos antequeranos
Genisto umbellatae-Chronanthetum biflori

(Gobantes, Antequera, Málaga)

(El Romeral, Antequera, Málaga)

Matorrales basófilos meso-supramediterráneos rondeños
Cytiso plumosi-Ulicetum baetici
(Valle de Lifa, Ronda, Málaga)

III. E. MATORRALES XEROACÁNTICOS DE ALTA MONTAÑA (clase Cisto-Micromerietea Rosmarinetea officinalis)

Piornales de piorno azul supramediterráneos silicícolas almijarenses
Comunidad silicícola de Erinacea anthyllis
(Sierra de Tejeda, Alhama de Granada, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012


Piornales de piorno azul mesomediterráneos toporelictos y supramediterráneos calcícolas  torcalenses
Festuco segimonensis-Erinaceetum anthyllidis
(Sierra de El Torcal, Antequera, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012


Piornales de piornos azul y blanco, oro-supramediterráneos calcícolas rondeños
Astragalo nevadensis-Bupleuretum spinosi
(Sierra de las Nieves, Yunquera, Málaga)

IV. PASTIZALES, HERBAZALES, FORMACIONES PERENNES DE GRAMÍNEAS


IV. A. ANUALES y de bulbosas (clase Tuberarietea guttatae)

Pastizales anuales silicícolas suribéricos
Trifolio cherlerii-Plantaginetum bellardii anthoxantetosum ovati
(Sierra de Cártama, Cártama, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2013

Pastizales anuales calcícolas cartameños
Comunidad de Iberis pectinata y Erodium pilosum
(Sierra de Cártama, Cártama, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2013

Pastizales anuales calcícolas subnitrófilos graminoides suribéricos
Medicagini rigidulae-Aegylopetum geniculatae
(El Romeral, Antequera, Málaga)

Pastizales otoñales suribéricos
Scillo autumnale-Ranunculetum bullati
(fase temprana) (Mesa de Villaverde, Bobastro, Ardales, Málaga)

(fase madura) (Hacho de Montejaque, Málaga)

(fase madura) (Peña de Montilla, Córdoba)

IV. B. MAJADALES (clase Poetea bulbosae)

Majadales supramediterráneos silicícolas tejedenses
Comunidad de Hieracium pilosella y Poa bulbosa
(Sierra Tejeda, Alhama, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012

Majadales meso-supramediterráneos basófilos rondeños
Thrincio hispidae-Poetum bulbosae
(Valle de Lifa, Ronda, Málaga)


IV. C. ESPARTALES, LASTONARES, FENALARES, CERRILLARES  MEDITERRÁNEOS (clase Lygeo sparti-Stipetea tenacissimae)

Espartales termo-mesomediterráneos basófilos rondeños
Comunidad de Stipa tenacissima
(Peñón de Ronda, Yunquera, Málaga)

Lastonares meso-supra-oromediterráneos basófilos suribéricos
Helictotricho filifolii-Festucetum scariosae
(Sierra de Gibalto, Loja, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012


Lastonares meso-supra-oromediterráneos silicícolas suribéricos
Dactylo hispanicae-Festucetum scariosae
(Sierra Nevada, Capileira, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2013


IV. D. LASTONARES DE ALTA MONTAÑA (clase Caricetea curvulae)

Lastonares oromediterráneos silicícolas nevadenses
Arenario amabilis-Festucetum indigestae
(Barranco de San Juan, Sierra Nevada, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012


IV. E.  HERBAZALES PERENNES DE SUELOS TEMPORALMENTE HÚMEDOS (clase Festuco-Brometea)


Herbazales tempori-higrófilos meso-supramediterráneos basófilos de Sierra Tejeda y Almijara
Comunidad de Catananche coeruleaBrachypodium phoenicoides
(Arroyo de las Piletas, Alhama de Granada)

V. VEGETACIÓN RUPÍCOLA, DE GLERAS Y TALUDES, DE MUROS Y DE TOBAS


V. A. RUPÍCOLAS (clase Asplenietea trichomanis y clase Petrocoptido-Sarcocapnetea)

Vegetación nitrófila de extraplomos calcícola, endémica de los sectores Aljíbico, Rondeño, Antequerano, Malacitano-Axarquiense y Tingitano (Marruecos)
Rupicapnetum decipientis
(Bobastro, Mesa de Villaverde, Ardales, Málaga) 


Vegetación nitrófila de extraplomos dolomitícola, endémica del sector Rondeño
Sarcocapnetum baeticae
(Sierra de Alcaparaín, Carratraca, Málaga)

Vegetación nitrófila de acantilados y extraplomos, calcícola, endémica del sector Antequerano (subsector Torcalense)
Linario anticariae-Centaureetum clementei
(Sierra de Camorolos, Colmenar, Málaga) 

Vegetación de grietas de rocas, serpentinícola, umbrófila, endémica del sector Bermejense (subsector Bermejense)
Asplenio corunnensis-Saxifragetum gemmulosae
(Los Reales, Genalguacil, Málaga) 

V. B. GLERAS Y TALUDES (clase Phagnalo-Rumicetea indurati)

Tomillar dolomitícola hiperxerófilo de arenas kakiríticas endémico del sector Almijaro-Granatense
Anthyllido plumosae-Andryaletum ramossisimae
(Sierra de Almijara, Cómpeta, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012


V. C. VEGETACIÓN DE MUROS (clase Parietarietea judaicae)

Vegetación subnitrófila de muros silícícola
Umbilicetum rupestri-neglecti
(Garganta la Olla, Cáceres) (c) AV Pérez Latorre 2013


V. D. TOBAS Y REZUMADEROS (clase Adiantetea capilli-veneris)

Vegetación de grietas rezumantes y tobas mediterráneas
Trachelio caerulei-Adiantetum capilli-veneris
(Sierra de Cártama, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012


V. E. TALUDES Y REPISAS TERROSAS (clase Anomodonto-Polypodietea)

Vegetación de repisas terrosas umbrías
Polypodietum serrati
(Valle del río Guadaiza, Benahavís, Málaga)


VI. VEGETACIÓN ACUÁTICA Y HELOFÍTICA DE AGUAS DULCES


VI. A. CAÑAVERALES, CARRIZALES, ENEALES (clase Phragmito-Magnocaricetea)


Berredas con apios, vegetación helofítica, nitrófila, de aguas corrientes mesotróficas, básicas ibéricas
Apietum nodiflori

(Jorox, Alozaina, Málaga)

(río Fahala, Cártama, Málaga)

Herbazales con hinojos acuáticos, vegetación helofítica, de aguas corrientes limpias (oligotróficas), silíceas ibéricas
Oenanthetum crocatae

(Valle del río Guadaiza, Benahavís, Málaga)


VI. B. HERBAZALES Y JUNCALES HIDRÓFILOS (clase Molinio-Arrhenatheretea)

Juncales ibéricos de suelos hidromorfos arcillosos
Holoschoenetum vulgaris

(Sierra de Gibalto, Loja, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012

(río Sabar, Alfarnatejo, Málaga)

Juncales nitrófilos de las sierras Béticas Occidentales
Ranunculo macrophylli-Juncetum inflexi

(Sierra de Gibalto, Loja, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012

(Las Conejeras, Parauta, Málaga)

Praderas higrófilas basófilas de arroyos en las Sierras Béticas Centrales y Occidentales
Molinio caeruleae-Ericetum erigenae
(Arroyo de las Piletas, Alhama de Granada)

Pastizal hidronitrófilo de borde de acequias ibéricas
Parietario judaicae-Equisetetum ramossisimae
(Jorox, Alozaina, Málaga)

Praderas higrófilas verticícolas de suelos encharcados en las Sierras Béticas Centrales y Occidentales

Elymo repentis-Phalaridetum coreulescentis facies de Narcissus pseudonarcissus subsp. nevadensis
(Sierra de Camorolos, Colmenar, Málaga)

Elymo repentis-Phalaridetum coreulescentis
(Sierra de la Fuente de la Yedra, Antequera, Málaga)

VI. C. NANOJUNCALES (Isoeto-Nanojuncetea)

Nanojuncales suribéricos del borde fangoso de embalses y pantanos 
Lythro juncei-Cyperetum fuscae
(Sierra de Cártama, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

Nanojuncales suribéricos de suelos arenosos temporalmente encharcados 
Comunidad de Juncus buffonius
(Salinas, Archidona, Málaga)


VI. D. BORREGUILES Y CERVUNALES (clase Nardetea strictae), TURBERAS (clase Oxycocco-Sphagnetea)

Turberas nevadenses oromediterráneas silicícolas de Sphagnum
(Barranco de San Juan, Sierra Nevada, Granada) (c) AV Pérez Latorre 2012


VI. E. VEGETACIÓN HIDRÓFITA FLOTANTE Y ENRAIZADA (clase Potametea)

Vegetación suribérica de hidrófitos flotantes enraizados en aguas dulces oligótrofas
Ranunculetum tripartiti
(Venta del Charco, Cardeña) (c) AV Pérez Latorre 2012

VII. VEGETACIÓN RUDERAL Y ARVENSE


VII. A. PASTIZALES ARVENSES


VII. B. PASTIZALES RUDERALES Y VIARIOS (Clase Stellarietea mediae)

Herbazal ruderal-viario suribérico
Anacyclo radiati-Hordeetum leporini
(Cuevas del Becerro, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

Herbazal primaveral de taludes y bordes de carril
Comunidad basal de la alianza Echio plantaginei-Galacition tomentosae
(Benalauría, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

Herbazal primaveral de suelos básicos antropizados
Resedo albae-Chrysanthemetum coronarii cladanthetosum arabici
(Sierra de Cártama, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2013


VII. C. CARDALES (clase Artemisietea vulgaris)

Cardal de suelos arcillosos temporalmente hidromorfos
Carduo bourgaeani-Sylibetum mariani
(Cuevas del Becerro, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012


VII. D. HERBAZALES ESCIONITRÓFILOS (clase Galio-Urticetea)


Sabucal megafórbico de suelos nitrificados temporalmente hidromorfos
Urtico dioicae-Sambucetum ebuli
(río Guadiaro, Benaoján, Málaga)

VIII. VEGETACIÓN DE SALADARES Y MARISMAS



IX. VEGETACIÓN DE DUNAS Y ACANTILADOS MARINOS


IX. A. PLAYAS Y DUNAS (Clase Ammophiletea)

Barronal psammófilo de dunas móviles con influencia atlántica
Loto cretici-Ammophiletum australis
(Cabopino, Marbella, Málaga)

Matorral psammófilo de valles interdunares con influencia atlántica
Loto cretici-Crucianelletum maritimae
(Cabopino, Marbella, Málaga)

IX. B. ACANTILADOS MARINOS (Clase Crithmo-Limonietea)

Vegetación aerohalófila de acantilados calizos secos endémica del litoral oriental de Málaga
Crithmo maritimi-Limonietum malacitani

(El Cantal, Rincón de la Victoria, Málaga)

(La Araña, Málaga)

X. DEHESAS CULTIVOS 



X. A. DEHESAS


Dehesa de roble melojo (Quercus pyrenaica)
(Calera de león, Cáceres) (c) AV Pérez Latorre 2013



X. B. CULTIVOS ARBÓREOS

Castañar de Castanea sativa

(Benalauría, Málaga) (c) AV Pérez Latorre 2012

(Parauta, Málaga)

Cerezal de Prunus avium
(Valle del Jerte, Casas del Castañar, Cáceres) (c) AV Pérez Latorre 2013

(Cañada del Huarte, Yunquera, Málaga)

Olivar de Olea europaea
(La Vera, garganta la Olla, Cáceres) (c) AV Pérez Latorre 2013

Almendral de Prunus dulcis
(Santo Pitar, Almogía, Málaga)


X. C. CULTIVOS ARBUSTIVOS Y LEÑOSOS

Viñedo de Vitis vinifera (Cañada de Huarte, Yunquera, Málaga)


X. D. CULTIVOS HERBÁCEOS

D1. Regadío


Cultivo de Habas (Vicia faba) (Peña de los Enamorados, Antequera, Málaga)



II. LA REGENERACIÓN POSTFUEGO EN SIERRA ALPUJATA TRAS EL INCENDIO DE LA COSTA DEL SOL (MÁLAGA, 2012)

En este apartado, podréis encontrar una breve descripción de cómo se está produciendo la regeneración de la zona incendiada en el peor de los incendios ocurridos en la costa del sol, el pasado verano.

ADVERTENCIA: Cualquier enlace a las fotografías o al texto expuesto, deberá incluir la cita del blog y de los autores: A. V. Pérez Latorre & N. Hidalgo Triana, 2012. 

    Con el fin de detectar la fenología de la regeneración de las especies afectadas por el fuego ocurrido en la Costa del Sol (Sierra Alpujata o Sierra Negra) a finales del mes de agosto, que arrasó más de 8.000 Ha, el  5 de octubre de 2012 se comenzaron las prospecciones en la zona afectada. Estos trabajos se enmarcan dentro del proyecto de tesis que está realizando la Lcda. N. Hidalgo Triana, bajo la dirección del profesor A.V. Pérez Latorre  (Universidad de Málaga) sobre las adaptaciones ecomorfológicas-fenológicas de los taxones que viven en las peridotitas de Sierra Bermeja, una sierra que comparte el tipo de litología con la zona afectada y que por ello, hemos comenzado a estudiar. Existe un estudio de flora y vegetación anterior al incendio que saldrá a la luz próximamente y que podrá ser la base para entender tanto la rengereación comola posible pérdida de taxones.
Las zonas visitadas han sido la cabecera del río Alaminos (Coín), en los alrededores de Barranco Blanco y la zona del cerro de los Castillejos (Ojen) (Fig. 1). 


Fig. 1. Área incendiada.

      Cada especie, puede presentar una estrategia de regeneración tras fuego (Orshan, 1986) dependiendo principalmente de su tipo biológico y del comportamiento hidroecológico. Esta regeneración puede ser de diferentes tipos: 1) por yemas epicórmicas sobre el suelo, 2) por yemas epicórmicas bajo el suelo, 3) por yemas no epicórmicas bajo el suelo, 4) regeneración mediante semillas y 5) sin ningún tipo de regeneración.

Ia.  Estado de la regeneración en 2012

A) CUENCA DEL RÍO ALAMINOS
    En la cabecera del río Alaminos, cuando observamos la zona incendiada desde lejos, no se observan signos de vida alguno, más que el rebrote de algunos palmitos (Chamaerops humilis) en los que las hojas quemadas han seguido creciendo después del fuego (estrategia tipo 1) o incluso que han rebrotado de yemas bajo el suelo (estrategia tipo 2) (Fig. 2).

Fig. 2. Rebrote en Chamaerops humilis

    Cuando se inspecciona la zona más a fondo, se pueden ver plantulas jóvenes, irreconocibles aún, junto con una serie de plantas de floración otoñal, a las cuales no les  ha afectado el fuego debido al tipo biológico (geófitas). Es decir, son plantas que poseen sus yemas de renuevo bajo el suelo y es por ello que el fuego no les afectó. Éstas son: Urginea maritima o cebolla albarrana (Fig. 3), Scilla autumnalis o Jacinto de otoño,  Leucojum autumnale o campanilla de otoño (Fig. 4), y Lapiedra martinezii (Fig. 5).

Fig. 3. Scilla autumnalis

Fig. 4. Leucojum autumnale

 Fig. 5. Lapiedra martinezii

   Uno de los alcornocales de la zona ha sido bastante afectado, en él apenas existen signos de regeneración. Probablemente, puesto que parecen muy calcinados y aún sin signos de rebrote, este bosque de alcornocales ha muerto aunque aún es pronto para saberlo (Fig. 6).

Fig. 6. Alcornocal calcinado en la cabecera del río Alaminos.

    En cuanto a la zona de matorral afectada, se trataba de un matorral serpentinícola, de gran valor ecológico, debido a la originalidad de la litología serpentinica y por tanto de su vegetación. En éste, ya se comienzan a ver taxones rebrotando. Estos taxones son Chamaerops humilis (tipo 1 y 2), Stipa tenacissima (tipo 2),  y Ulex beticus (tipo 2, Fig. 7) con rebrote mediante yemas bajo el suelo.


Fig. 7. Rebrote en Ulex beticus

   Es necesario hacer mención de que el maravilloso paraje de Barranco Blanco, ha quedado prácticamente intacto en la zona del puente del río Alaminos (Fig. 8).

Fig. 8. Río Alaminos en el Paraje de Barranco Blanco. 

   En cuanto a la colonización de la zona por la fauna,  ya se comienzan a ver signos de vida animal: se observan nidos de arañas, huellas de animales y algunos hormigueros (Fig. 9).


Fig. 9. Hormiguero en la zona incendiada.

B) SIERRA ALPUJATA
   En la zona del cerro de los Castillejos, también se ha visto afectada una gran masa de peridotitas o serpentitas, la cual albergaba también un matorral serpentinicola de Halimio-Digitaletum y que ha quedado totalmente calcinada. Aunque apenas se observan signos de regeneración a gran detalle, si observamos con mayor detenimiento la zona, se observa que especies como Ulex beticusQuecus coccifera (coscoja, Fig. 10) están rebrotando a partir de yemas bajo el suelo (tipo 2) en el caso de Ulex y  a partir de yemas bajo el suelo no epicórmicas en el caso de la coscoja. Además se observan algunas plántulas jóvenes que probablemente puedan ser de Halimium atripicifolium, entre otras.

Fig. 10. Rebrote en Quercus coccifera


    Otro aspecto a destacar de esta zona, es que debido a las fuertes lluvias caídas a comienzos del otoño, se observan zonas con bastantes signos de erosión (Fig. 11), ocasionada principalmente por la presencia de suelos de elevada pendiente desprovistos de cubierta vegetal.

Fig. 11. Surcos y regueros en la zona incendiada (Municipio de Ojen)


C) CERRO ALGARROBO
   Se trata de un cerro cuya litología predominante son gneises y donde la vegetación que predomina es un alcornocal.
En esta zona, ya comienzan a verse especies rebrotando como es el caso de Daphne gnidium (torvisco) desde yemas bajo el suelo, e incluso ya comienza a verse regeneración por yemas epicórmicas sobre el suelo en Quercus suber (alcornoque, Fig. 12).

Fig. 12. Regeneración postfuego en Quercus suber



Como conclusión, podríamos decir que puesto que la zona parece que está comenzando a regenerarse por sí sola, lo mejor es dejar que la naturaleza siga su curso natural, sin intervenir en ella, es decir, sin prácticas de manejo de suelo ni de pastoreo principalmente sobre los brotes jóvenes. Aunque tardaremos algunos años para poder ver la zona como antes.


Ib. Estado de la regeneración en Julio de 2013

ADVERTENCIA: Cualquier enlace a las fotografías o al texto expuesto, deberá incluir la cita del blog y de los autores: A. V. Pérez Latorre & N. Hidalgo Triana, 2013. 

Tras un año intenso de lluvias, aunque no torrenciales, y un verano con temperaturas inferiores a las medias, se puede decir que el proceso de regeneración NATURAL de la vegetación está siendo muy exitoso. Tras la visita realizada a la zona de Barranco Blanco y Sierra Alpujata se ha podido observar:

a/ Muy baja proporción de alcornoques (Quercus suber) muertos tras el incendio y por tanto un elevado éxito en la regeneración, que estimamos cercano al 90%, con una gran biomasa y elongación en los rebrotes aéreos.

b/ En la zona de dolomías, hay también un muy alto porcentaje de pinos (Pinus pinea) que lograron mantener una pequeña corona verde en la copa y gracias a ello siguen vivos.

c/ Los arbustos rebrotadores (Arbutus, Ceratonia, Pistacia, Erica, Daphne) alcanzan ya elongaciones similares a la altura de la planta antes del incendio.

d/ Las especies que se regeneran por semilla están mostrando una altísima capacidad de supervivencia de plántulas (Cistus ladanifer y Adenocarpus telonensis).

e/ Un pastizal anual mayoritariamente a base de gramíneas, cubre prácticamente el 100% del suelo defendiéndolo de la erosión.

f/ Las peridotitas de Sierra Alpujata, como área crítica que es, muestran una regeneración más lenta, aunque el aspecto de la cobertura de la vegetación se acerca bastante ya al original, pero con un predominio de pastizales y arbustos rebrotadores (Quercus coccifera y Juniperus oxycedrus).

Queda muy claro que la NATURALEZA ha hecho muy bien su trabajo. Ahora solo queda que las ADMINISTRACIONES realicen dos tareas: 1/ no obstaculizar la regeneración natural con actuaciones que la entorpezcan o desvíen y 2/ la más importante, una vigilancia exhaustiva del perímetro incendiado para evitar un nuevo incendio, que convertiría en un área semiárida lo que hoy es un bosque y matorral mediterráneos en regeneración.

IMÁGENES COMENTADAS

Bosque de alcornoques (Quercus suber) con sus copas regeneradas y un porcentaje de supervivencia de individuos cercano al 90%.

Alcornoque en el que se aprecian 12 núcleos de ramificación surgida tras el incendio (brotes epicórmicos)

Paisaje peridotítico de Sierra Alpujata: pastizales amarilleando y rodales de color verde correspondientes a enebros (Juniperus oxycedrus) y coscojas (Quercus coccifera).

El brezo blanco (Erica arborea) con una elongación de ramas procedentes de brotes de lignotúber.

Algunos alcornoques quedaron tan carbonizados que no consiguieron siquiera rebrotar.

Sin embargo, algunos de ellos sí que han rebrotado desde la raíz como se aprecia en esta fotografía.

Pastizal anual, ya agostado, que cubre prácticamente las dolomías en Barranco Blanco. Los pinos piñoneros (Pinus pinea) de repoblación se han salvado gracias a que el fuego no quemó la corona de su copa.

Plántulas de menos de un año de jara pringosa (Cistus ladanifer). Los individuos adultos murieron calcinados.

Torvisco rebrotado con cerca de 1,5 metros de altura y además floreciendo. Está rodeado de cientos de plántulas de escobón prieto (Adenocarpus telonensis).

En esta imagen se aprecia el contraste entre el corcho carbonizado y las nuevas ramas verdes que surgen de él (alcornoque, Quercus suber).

--------------------------------------------------------------------------------------------------------